SPV là gì và có những chức năng gì đối với công ty mẹ là những thắc mắc được nhiều người quan tâm. Thực tế, mục đích duy nhất của SPV là tách rủi ro của các dự án trong SPV khỏi hoạt động của công ty mẹ. Cùng chúng tôi tìm hiểu rõ hơn về SPV trong bài sau.
1. SPV là gì?
Tổ chức mục đích đặc thù (SPV – Special Purpose Vehicle) là một pháp nhân do công ty mẹ thành lập nhưng được quản lý như một tổ chức riêng biệt. Nó được thiết kế để cô lập rủi ro tài chính của một số tài sản hoặc liên doanh của công ty mẹ.
SPV là một cấu trúc pháp lý phụ của công ty mẹ có tài sản và nợ riêng. Nó là một tài sản không được thể hiện trên bảng cân đối kế toán của công ty mẹ. Nói chung các công ty tạo ra các SPV để chứng khoán hóa tài sản, giúp việc chuyển giao tài sản dễ dàng hơn, phân tán rủi ro của tài sản hoặc các dự án mới, bảo vệ tài sản khỏi các rủi ro liên quan đến công ty mẹ.
Một công ty có thể tạo SPV để tách biệt các rủi ro tài chính liên quan đến sản phẩm hoặc bộ phận để công ty mẹ không bị thiệt hại về mặt tài chính. Ví dụ, các ngân hàng thường chuyển đổi các khoản thế chấp thành SPV và bán chúng cho các nhà đầu tư để phân tách rủi ro đầu tư, cũng như phân tán nó giữa nhiều nhà đầu tư.
2. Cách thức hoạt động của SPV
Công ty mẹ có thể có các dự án hoặc tài sản mà công ty muốn giữ ngoài bảng cân đối kế toán để tránh những rủi ro tài chính mà những tài sản này có thể gây ra cho chính công ty mẹ. Để làm như vậy, nó có thể tạo ra một SPV để cô lập các tài sản và chứng khoán hóa chúng bằng cách bán cổ phần cho các nhà đầu tư.
2.1. Các cấu trúc pháp nhân
Tùy thuộc vào dự án công ty con, công ty mẹ có thể chọn tạo một SPV với một trong các cấu trúc pháp nhân sau:
- Liên doanh: Nếu hai công ty nghĩ rằng họ có thể hợp tác trong một dự án cụ thể nào đó mà không muốn hợp nhất tổng thể, thì SPV cung cấp một giải pháp cho sự hợp tác này.
- Liên doanh trách nhiệm hữu hạn (LP): Liên doanh trách nhiệm hữu hạn hoạt động tương tự như công ty liên doanh. Sự khác biệt là công ty liên doanh thường là cam kết hợp tác lâu dài giữa hai hoặc nhiều công ty, còn công ty liên doanh trách nhiệm hữu hạn là hợp tác trên dự án cụ thể. Việc hình thành SPV giúp đơn giản hóa quy trình hợp tác cho các công ty đang tìm cách hợp tác với nhau.
- Công ty trách nhiệm hữu hạn (LLC): Công ty trách nhiệm hữu hạn cho phép chủ sở hữu doanh nghiệp bảo vệ tài sản cá nhân của họ trong trường hợp có vụ kiện xảy ra. Việc hình thành SPV dưới dạng LLC cho phép chủ sở hữu tăng gấp đôi về bảo mật tài sản, vì cả hoạt động kinh doanh công ty chính lẫn tài chính cá nhân của các cá nhân sẽ miễn nhiễm với những rủi ro mà SPV thực hiện.
- Hình thức đối tác công tư (PPP): Các chính phủ đôi khi sẽ cho phép các công ty thành lập SPV để hỗ trợ họ đạt được mục tiêu chung, ví dụ như trong một dự án cơ sở hạ tầng hoặc quốc phòng công cộng.
- Công cụ đầu tư có cấu trúc (SIV): Bạn có thể tạo ra một SIV khi bạn thiết kế một SPV như một phương tiện để kiếm lợi nhuận trên sự chênh lệch giữa chứng khoán và các khoản nợ.
Sau khi được thành lập, SPV sẽ thu được tiền để mua tài sản từ công ty mẹ thông qua vay nợ và tìm kiếm các khoản vốn từ các nhà đầu tư. Vì SPV hiện đã sở hữu tài sản nên những tài sản đó sẽ trở thành tài sản đảm bảo cho chứng khoán được phát hành.
Do đó, các nhà đầu tư và người cho vay có thể đánh giá công ty bằng chất lượng của tài sản thế chấp này hơn là mức độ tín nhiệm của công ty mẹ, cho phép tiềm năng giảm chi phí tài chính.
2.2. Vì sao nên tạo SPV
Một số lý do phổ biến nhất đằng sau lý do tại sao một công ty nên tạo SPV bao gồm:
- Chứng khoán hóa: SPV thường được sử dụng để chứng khoán hóa các khoản cho vay và phải thu.
- Chuyển giao tài sản: Đối với một số tài sản khó hoặc không thể chuyển nhượng, các công ty mẹ có thể tạo ra SPV và bán các tài sản đó cho SPV.
- Tài trợ: SPV là một cách phổ biến để đảm bảo nguồn vốn cho một dự án kinh doanh mới mà không ảnh hưởng trực tiếp đến tài chính của công ty mẹ.
- Huy động vốn: SPV có thể huy động vốn với lãi suất ưu đãi hơn so với việc công ty mẹ huy động tiền.
SPV không có quản lý hoặc nhân viên độc lập, thay vào đó, nó được quản lý bởi một người được ủy thác tuân theo các quy tắc đã xác định để quản lý tài sản. Hơn nữa, chúng được cấu trúc theo cách mà chúng không thể phá sản trong thực tế.
3. Ưu và nhược điểm
3.1. Ưu điểm
- Lợi ích đặc biệt về thuế: Một số tài sản của SPV được miễn thuế trực thu nếu chúng được thành lập ở các vị trí địa lý cụ thể nào đó.
- Phân tán rủi ro giữa nhiều nhà đầu tư: Tài sản nắm giữ trong một SPV được tài trợ bởi các khoản đầu tư nợ và vốn cổ phần, qua đó giúp phân tán rủi ro của tài sản giữa nhiều nhà đầu tư và hạn chế rủi ro cho từng nhà đầu tư.
- Dễ dàng thiết lập: Tùy thuộc vào khu vực bạn thiết lập SPV sẽ có các quy định khác nhau. Tuy nhiên, nhìn chung thì thiết lập SPV thường đòi hỏi rất ít chi phí và có thể được thực hiện trong ít nhất 24 giờ. Hơn nữa, có rất ít hoặc không cần sự ủy quyền của chính phủ để có thể thành lập tổ chức này.
- Cô lập rủi ro khỏi công ty mẹ: Các công ty mẹ được hưởng lợi từ việc cô lập một số rủi ro ra khỏi công ty mìn. Ví dụ, nếu tài sản của SPV bị mất giá đáng kể, nó sẽ không ảnh hưởng trực tiếp đến công ty mẹ.
3.2. Nhược điểm
- Thiếu minh bạch: Một số SPV có thể rất phức tạp với nhiều lớp tài sản được chứng khoán hóa. Sự phức tạp này có thể gây khó khăn cho việc theo dõi mức độ rủi ro liên quan của người điều hành và cả nhà đầu tư.
- Thiếu quy định: Các tiêu chuẩn quy định áp dụng cho công ty mẹ không nhất thiết phải áp dụng cho các tài sản nắm giữ trong SPV. Điều này gây rủi ro gián tiếp cho công ty và nhà đầu tư.
- Rủi ro về danh tiếng đối với công ty mẹ: Nếu hoạt động của các tài sản trong SPV kém hơn dự kiến, nó vẫn có thể làm tổn hại đến danh tiếng của công ty mẹ.
- Rủi ro thanh khoản: Nếu tài sản trong SPV không hoạt động tốt, nhà đầu tư và công ty mẹ sẽ khó bán lại tài sản trên thị trường mở, tạo rủi ro cho tính thanh khoản của các tài sản này.
4. Kết
Các nhà đầu tư cá nhân nên lưu ý đến các công ty mẹ tạo ra SPV vì nó có thể ảnh hưởng đến quyết định mua cổ phần của công ty đó của bạn đấy. Nếu bạn muốn tham gia cấp vốn cho SPV, bạn phải rõ ràng về mục đích của SPV, tài chính và hiệu suất dự kiến của tài sản của nó.
Đầu tư trực tiếp vào một SPV có rủi ro cao hơn so với đầu tư vào các công ty khác do thiếu danh tiếng đã hoạt động hiệu quả trong quá khứ. Các bạn cũng nên hiểu rõ lý do tại sao công ty mẹ lại huy động vốn cho SPV thay vì thể hiện liên doanh như một tài sản trên bảng cân đối kế toán của nó.
Chúng tôi vừa gửi đến bạn những thông tin tổng quan để bạn biết được SPV là gì. Chúc bạn có được góc nhìn tổng quan và có những quyết định đúng đắn khi đầu tư vào bất kỳ công ty nào.