Trong kinh doanh và đầu tư, các chủ đầu tư, đối tác hoặc những bên liên quan thường đánh giá dự án đầu tư theo từng giai đoạn, trước, trong và sau dự án. Để nhận định chính xác về tiềm năng của dự án, người ta không thể dùng cảm tính để suy xét mà cần dựa trên những chỉ số đo lường. Một trong những chỉ số được sử dụng phổ biến chính là NPV – Net Present Value.
1. NPV là gì?
NPV là Giá trị hiện tại ròng (Net Present Value), đề cập đến sự chênh lệch giữa giá trị tiền mặt hiện tại và giá trị tiền mặt tại một ngày trong tương lai. NPV trong quản lý dự án được sử dụng để xác định xem liệu thực thi dự án này có đáng giá hay không.
Cụ thể, NPV cho biết thu nhập tài chính dự kiến của một dự án có lớn hơn mức đầu tư hiện tại hay không. Nói chung, một khoản đầu tư có NPV dương sẽ có lãi và do đó được bật đèn xanh để xem xét, trong khi khoản đầu tư có NPV âm sẽ dẫn đến thua lỗ tài chính và có thể không được thực hiện.
Như vậy, giá trị hiện tại ròng (NPV) thể hiện tổng giá trị của các dòng tiền kỳ vọng trong một khoảng thời gian. Giá trị hiện tại ròng của một khoản đầu tư có thể là dương, âm hoặc trung tính (còn được gọi là NPV bằng không).
- NPV dương: Giá trị hiện tại ròng dương xảy ra khi chênh lệch giữa giá trị hiện tại của các dòng tiền vào lớn hơn giá trị hiện tại của các dòng tiền ra. Điều này báo hiệu một cơ hội đầu tư tốt vì bạn có khả năng trả ít hơn giá trị của nó. NPV cao hơn tốt hơn NPV thấp hơn.
- NPV bằng không: Giá trị hiện tại ròng bằng không xảy ra khi giá trị hiện tại của dòng tiền vào bằng giá trị hiện tại của dòng tiền ra. Điều này báo hiệu một khoản đầu tư có thể chấp nhận được vì bạn có khả năng sẽ trả đúng giá trị của nó.
- NPV âm: Giá trị hiện tại ròng âm xảy ra khi giá trị hiện tại của dòng tiền vào nhỏ hơn giá trị hiện tại của dòng tiền ra. Điều này báo hiệu một khoản đầu tư kém vì bạn có khả năng sẽ phải trả nhiều hơn những gì nó đáng giá.
Lưu ý rằng bạn có thể điều chỉnh khoảng thời gian khi tính toán giá trị của các dòng tiền trong tương lai. Giá trị hiện tại ròng NPV của một khoản đầu tư sẽ phụ thuộc vào khoảng thời gian (hoặc số kỳ) mà bạn đang phân tích. Nếu bạn vay một khoản để đầu tư, bạn sẽ quan tâm đến việc nhận được giá trị hiện tại ròng dương trong suốt thời gian hoàn vốn. Nếu bạn không vay tiền để đầu tư, bạn sẽ quan tâm hơn đến NPV trong số năm bạn mong đợi để giữ khoản đầu tư.
2. Tại sao NPV lại quan trọng?
Các nhà đầu tư coi trọng việc tính toán giá trị hiện tại ròng NPV vì những lý do sau.
NPV có thể giúp dự đoán lợi tức đầu tư trong tương lai. Ý nghĩa lớn nhất của NPV là nó cung cấp ảnh chụp nhanh ước tính về giá trị dài hạn của khoản đầu tư. Các nhà đầu tư tìm kiếm các công ty và quan hệ đối tác có NPV dương, nơi giá trị hiện tại của dòng tiền vào lớn hơn giá trị hiện tại của dòng tiền ra. NPV dương báo hiệu một cơ hội đầu tư tuyệt vời – với điều kiện là dòng tiền ròng tiếp tục dịch chuyển theo cùng một hướng.
Việc tìm kiếm giá trị hiện tại ròng của các dòng tiền có thể giúp định hướng các quyết định đầu tư. Đầu tư đến với chi phí cơ hội. Bất cứ khi nào bạn bỏ ra một khoản tiền mặt để đầu tư, bạn sẽ mất cơ hội gửi số tiền đó vào các khoản đầu tư thay thế. Do đó, nhà đầu tư có thể so sánh hai dự án — gọi chúng là Dự án A và Dự án B — và cố gắng tính toán dự án nào có NPV cao hơn.
NPV tôn trọng giá trị thời gian của tiền. Giá trị thời gian của tiền dựa trên tiền đề rằng giá trị hiện tại của số tiền mặt bạn có lớn hơn giá trị của cùng một lượng tiền mặt đó trong tương lai vì bạn có thể sử dụng tiền mặt hiện tại để đầu tư sinh tiền. Theo tiền đề này, số tiền được trả trong tương lai không đáng giá bằng số tiền bạn có thể có ngay bây giờ. Một nhà đầu tư sẽ muốn có một NPV dương đáng kể để làm cho triển vọng kiếm tiền trong tương lai sinh lợi hơn là có tiền trong thời điểm hiện tại.
3. Công thức giá trị hiện tại ròng NPV:
Công thức NPV tính toán các dòng tiền dự kiến trong suốt thời gian đầu tư, đi đến giá trị thu hồi cuối cùng của khoản đầu tư (nếu có), và trừ đi chi phí đầu tư ban đầu của bạn:
NPV = P / (1 + i) ^ t – C
P = Dòng tiền thuần trong kỳ
i = Tỷ lệ chiết khấu hoặc tỷ suất sinh lợi yêu cầu
t = Khoảng thời gian
C = Đầu tư ban đầu
4. Ưu và nhược điểm của NPV:
4.1. Ưu điểm:
Khi một công ty hoặc cá nhân sử dụng số liệu giá trị hiện tại ròng NPV để đánh giá một khoản đầu tư tiềm năng, họ tự cho mình hai lợi thế chính.
Tính toán NPV đòi hỏi tư duy chiến lược dài hạn. Việc tính toán NPV của một công ty đòi hỏi phải tìm hiểu kỹ về tài chính, hiểu các dòng doanh thu của nó và đưa ra một dự đoán có học về khả năng sinh lời dài hạn của nó. Nếu bạn dành thời gian để đánh giá NPV trước khi đầu tư, bạn sẽ có kết quả tốt hơn và rất xứng đáng với thời gian bỏ ra.
NPV coi giá trị thời gian của tiền. Giá trị thời gian của tiền (TVM) là lý thuyết cho rằng một lượng tiền cụ thể đáng giá hơn khi bạn nhận được nó ngay lập tức hơn là trong tương lai. Khi bạn đầu tư tiền, bạn phải chịu chi phí cơ hội vì số tiền đã đầu tư của bạn không còn có sẵn để đầu tư thay thế. Về bản chất, NPV coi thần chú đầu tư này và nó hướng các công ty, cá nhân và quỹ đầu tư đến việc sử dụng tiền của họ một cách thận trọng nhất hiện nay.
4.2. Hạn chế:
Giá trị hiện tại ròng NPV có thể hữu ích trong việc dự đoán giá trị của các khoản đầu tư, nhưng nó có hai nhược điểm rõ ràng là một công cụ lập kế hoạch tài chính.
NPV vốn dĩ dựa vào việc đưa ra các dự đoán. Các nhà đầu tư sử dụng thước đo giá trị hiện tại ròng NPV sẽ xem xét tình trạng tài chính hiện tại của công ty và dự báo nó trong tương lai. Do đó, NPV về bản chất dựa trên các giả định về cách thức hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong tương lai. Đôi khi những dự đoán này là chính xác; nhưng có thể tại những lần khác bạn cần kết hợp với những chỉ số khác.
Đối với một số khoản đầu tư, việc tính toán tỷ suất hoàn vốn nội bộ có thể hữu ích hơn. Tỷ suất hoàn vốn nội bộ, hay IRR, là ước tính về các khoản thanh toán định kỳ mà bạn sẽ nhận được từ một khoản đầu tư, cho dù đó là cổ tức, chia sẻ lợi nhuận, mua lại cổ phiếu hoặc các sự kiện tài chính khác có lợi cho nhà đầu tư.
Với những thông tin về NPV, chúng tôi hy vọng đã mang đến cho bạn những kiến thức hữu ích, đặc biệt là trong việc đánh giá dự án và tìm kiếm các cơ hội đầu tư.
