Lịch sử tiền tệ thế giới diễn ra như thế nào? Trong bài này, chúng tôi sẽ đi vào chi tiết về lịch sử của tiền tệ, và cách loài người phát triển từ nền kinh tế hàng đổi hàng sang một hệ thống tài chính phức tạp với các hình thức tiền tệ như hiện nay.
1. Tiền tệ là gì?
Tiền tệ là một sản phẩm ngang giá chung để mọi người trong cùng một khu vực chính trị nhất định trao đổi hàng hóa, dịch vụ. Điều thú vị là tiền thường không có giá trị nội tại. Nó do nhà nước phát hành, và tùy theo từng khu vực sẽ có các loại tiền tệ khác nhau.
Thực ra một số tiền, chẳng hạn như tiền kim loại, có giá trị thực tế về vật liệu (như đồng, bạc,…) được sử dụng. Tuy nhiên, số lượng kim loại này cũng không phản ánh đúng giá trị mà đồng tiền đó mang trên mình. Và thực ra thì tiền giấy phổ biến hơn trong thế giới hiện đại, loại tiền này thường không có giá trị thực.
Trong suốt quá trình phát triển của lịch sử tiền tệ, nó đã có một số hình thức khác nhau, mời bạn cùng tìm hiểu trong phần dưới đây.
2. Lịch sử tiền tệ
2.1. Hàng đổi hàng
Trước khi tiền tệ được phát minh, con người đã trao đổi hàng để lấy hàng hóa và dịch vụ. Lịch sử của đổi hàng bắt đầu từ năm 6000 TCN. Đây có thể gọi là bước ngoặt đầu tiên trong lịch sử tiền tệ.
Ví dụ một người nông dân có thể đổi gia súc để lấy rau, còn một người khác có thể đổi sức lao động hoặc gỗ để lấy gia súc. Những giao dịch này là nền tảng ban đầu của nền kinh tế hiện đại cũng như chính hệ thống tài chính ngày nay.
Hàng hóa được trao đổi cho nhau bao gồm những thứ như trà, muối, vũ khí và thực phẩm. Thời gian trôi qua, hoạt động trao đổi hàng hóa tiếp tục phát triển, với việc người Mỹ thuộc địa buôn bán viên nén, cây trồng và súng hỏa mai.
2.2. Tiền kim loại đầu tiên
Tiền kim loại đầu tiên có từ năm 1000 TCN tại Trung Quốc. Những đồng tiền này được làm từ các mảnh kim loại có tính dẻo chẳng hạn như đồng, và được đục một lỗ ở giữa để xâu chuỗi.
Sau đó, tiền xu cũng được người Hy Lạp cổ đại sử dụng bắt đầu từ khoảng năm 650 TCN. Theo thời gian, những đồng tiền cổ từ này sẽ được làm thêm từ bạc và vàng. Tiền xu là một cột mốc quan trọng trong lịch sử tiền tệ vì chúng là một trong những loại tiền tệ đầu tiên cho phép mọi người thanh toán bằng số lượng (số lượng xu) thay vì trọng lượng.
Trong suốt lịch sử, đã có rất nhiều đồng tiền xu khác nhau được sử dụng ở các khu vực khác nhau. Vào năm 800 SCN, Charlemagne đã phát hành đồng xu bạc, là đồng xu tiêu chuẩn ở Tây Âu từ năm 794 đến năm 1200 SCN.
Vào giữa thế kỷ 13, đồng shilling và bảng Anh đã được được sử dụng rộng rãi với số lượng xu lớn hơn.
2.3. Tiền giấy đầu tiên trong lịch sử tiền tệ
Tiền giấy đầu tiên được tạo ra ở Trung Quốc vào năm 700 đến 800 SCN, nhưng phải mất một thời gian dài trước sau nó mới được sử dụng phổ biến. Bởi vì dù là quốc gia đầu tiên sử dụng tiền giấy, nhưng Trung Quốc chỉ sử dụng nó cho đến khoảng năm 1455. Sau khi Trung Quốc ngừng sử dụng tiền giấy vào giữa thế kỷ 15, tiền xu một lần nữa trở thành hình thức tiền phổ biến nhất trong nước và trên thế giới.
Trọng lượng nhẹ hơn kim loại của tiền giấy đã giúp tiền giấy trở thành đồng tiền sử dụng trong thương mại quốc tế.
2.4. Tiêu chuẩn vàng
Năm 1816, vàng được coi là tiêu chuẩn giá trị ở nước Anh. Điều này có nghĩa là mỗi tờ tiền đại diện cho một lượng vàng nhất định, vì vậy quốc gia chỉ có thể in một số lượng hạn chế tiền giấy.
Điều này đã mang lại cho đồng tiền chưa được hỗ trợ trước đây một số hình ảnh về giá trị và sự ổn định. Đến năm 1900, Hoa Kỳ đã tuân theo Đạo luật Bản vị Vàng. Mặc dù điều này sẽ dẫn đến việc Hoa Kỳ thành lập ngân hàng trung ương đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế ngày nay, nhưng Bản vị vàng đã kết thúc vào những năm 1930 do cuộc suy thoái và sự mất giá của vàng.
3. Tiền tệ ngày nay trong dòng chảy lịch sử tiền tệ
Bây giờ bạn đã hiểu rõ hơn về lịch sử của tiền tệ trong quá khứ, hãy cùng xem cách tiền được sử dụng ngày nay.
Ngày nay, tiền đã tồn tại dưới dạng mọi thứ, từ đô la Mỹ đến các loại tiền điện tử như Bitcoin. Nhờ việc tạo ra tiền hiện đại, việc mua, bán và giao dịch trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.
3.1. Thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ
Thẻ ghi nợ là thẻ ngân hàng được nạp một số tiền nhất định từ tài khoản ngân hàng của bạn, sau đó, tiền sẽ được lấy ra khỏi tài khoản của bạn sau mỗi khi bạn mua hàng.
Còn thẻ tín dụng hơi khác một chút ở chỗ là chúng không mang theo số dư trong thẻ, mà bạn phải nạp vào. Thay vào đó, ngân hàng phát hành thẻ tín dụng đặt cho bạn một hạn mức tín dụng, cho phép bạn chi tiêu đến một số tiền nhất định trước khi bắt đầu trả lại số tiền đó để tiếp tục sử dụng thẻ. Thẻ tín dụng lần đầu tiên được phát hành cho người tiêu dùng vào những năm 1920 và đã trở nên phổ biến kể từ đó đến nay.
3.2. Thanh toán trực tuyến
Tiền được sử dụng để trao đổi vật chất, cho dù mọi người trả bằng tiền xu hay tiền giấy. Tuy nhiên, với sự bùng nổ của Internet và sự phát triển của thương mại điện tử, việc thanh toán trực tuyến ngày càng trở nên thuận tiện hơn.
Ngày nay, thanh toán trực tuyến là một trong những cách phổ biến nhất để bạn thanh toán cho hàng hóa và dịch vụ. Với thanh toán trực tuyến, bạn có thể chỉ cần nhập số thẻ tín dụng hoặc thẻ ghi nợ trên trang web và thanh toán cho hàng hóa bạn muốn.
3.2. Tiền tệ kỹ thuật số
Vào những năm 90, tiền kỹ thuật số đã cố gắng phát triển nhưng không thành công. Đến mãi những năm 2000, mọi thứ bắt đầu thay đổi, kinh tế thế giới cho phép nó phát triển và được sử dụng rộng rãi như ngày nay.
Trên thực tế, các loại tiền kỹ thuật số như tiền mã hóa, tiền ảo đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế ngày nay. Bitcoin là một trong những hình thức tiền tệ kỹ thuật số đầu tiên và lớn nhất hiện nay. Đây cũng là đồng tiền ảo đầu tiên du nhập vào lịch sử tiền tệ Việt Nam và được nhà nước công nhận vào ngày 27/2/2014.
4. Kết
Tiền tệ là một trong những phần quan trọng nhất của lịch sử nhân loại, và lịch sử tiền tệ cũng đã trả qua rất nhiều giai đoạn mà chúng tôi nêu trên. Việc phát minh ra tiền tệ cho phép mọi người mua bán hàng hóa và dịch vụ mà không cần phải chọn lọc hàng trao đổi, hay cố gắng tìm ra một mức giá thích hợp giữa hai loại hàng hóa.
Kể từ khi tiền lần đầu tiên được phát minh, nó đã có tác động to lớn đến cách giao dịch được thực hiện trên toàn thế giới và cách chúng ta sống ngày nay. Tiền xu trở thành vật ngang giá đầu tiên và có lịch sử lâu đời nhất. Tiền giấy được phép giao dịch quốc tế nhờ trọng lượng nhẹ và kích thước tương đối nhỏ. Tiền kỹ thuật số cho phép các cá nhân đầu tư vào các loại tiền có tiềm năng đang phát triển và tiêu tiền theo cách thuận tiện hơn….
Như vậy, chúng tôi đã tổng kết lịch sử tiền tệ của thế giới từ những ngày đầu nó được hình thành và phát triển cho đến ngày nay. Mong rằng các bạn đã hiểu đồng tiền chúng ta xài ngày ngày là kết quả của chặng đường dài phát triển, và đến nay, tiền tệ vẫn đang phát triển theo nhiều hướng khác nhau mà bạn không ngờ đến như tiền điện tử. Chúc bạn cập nhật được nhiều thông tin về tiền tệ để có góc nhìn đúng nhất về loại “hàng hóa” độc đáo này.