VSD là khái niệm mà bạn phải hiểu rõ trước khi muốn tham gia vào thị trường chứng khoán. Vậy VSD là gì và có tầm quan trọng như thế nào? Trong bài viết dưới đây, chúng ta hãy cùng tìm hiểu rõ ràng về VSD cũng như sự tác động của nó đến thị trường tài chính này.
1. VSD là gì?
VSD là tên gọi ngắn gọn của tổ chức Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam. Tổ chức VSD này sẽ quản lý các hoạt động lưu ký chứng khoán, bao gồm hoạt động nhận ký gửi, lưu giữ an toàn, chuyển giao và ghi nhận chủ sở hữu của chứng khoán nhất định.
Theo Luật chứng khoán Việt Nam, các loại chứng khoán của những doanh nghiệp đại chúng (gồm cả chứng khoán của doanh nghiệp được niêm yết trên các sàn giao dịch chứng khoán và cả chứng khoán của những doanh nghiệp đại chúng chưa được niêm yết trên sàn) đều phải được tổ chức lưu ký ở cơ quan VSD, sau đó mới được phép tiến hành giao dịch.
Những tài sản chứng khoán được lưu ký ở VSD là quyền sở hữu của cá nhân người lưu ký. Những chứng khoán này phải được quản lý biệt lập với những gì là tài sản ở VSD, bên cạnh đó tổ chức này không có bất kỳ quyền hành gì về việc dùng chứng khoán của khách hàng vì để tư lợi, hoặc giúp cho bên thứ ba nên các bạn hoàn toàn yên tâm nhé.
Tuy nhiên, vì được VSD lưu giữ trong kho cũng như quản lý chặt chẽ liên tục, nên bạn cần phải tốn một chi phí nhỏ. Chi phí này sẽ được dùng để nhân viên VSD tiến hành các hoạt động bảo vệ cần thiết như tra cứu lại, kiểm soát,… các công ty chứng khoán để đảm bảo những công việc họ làm có sai sót gì không.
2. Các quy tắc
Quá trình tiến hành lưu ký chứng khoán của mọi người tại tổ chức VSD cũng được quy định bởi quy định rõ ràng, đó là cá nhân phải lưu ký chứng khoán tại thành viên lưu ký. Và tổ chức VSD cũng cần cam kết thực hiện lưu ký theo quy định cụ thể như sau:
- Tổng số dư trên những tài khoản mà mọi người lưu ký chứng khoán được mở ở thành viên lưu ký, phải bằng đúng với số dư của những tài khoản có ở tổ chức VSD.
- Số dư cụ thể của những tài khoản lưu ký chứng khoán mỗi cá nhân ở thành viên lưu ký phải chính xác với những dữ kiện sở hữu về cá nhân đó ở VSD.
Những nguyên tắc này cần phải được kiểm chứng nghiêm ngặt, chính vì vậy nếu phát hiện có bất kỳ sai lệch nào trong các dữ kiện tài khoản lưu ký chứng khoán của mỗi cá nhân, VSD có trách nhiệm báo ngay đến các thành viên này, và yêu cầu họ điều chỉnh lại cho chính xác.
Để giữ cho quyền lợi của người lưu ký, thành viên lưu ký có trách nhiệm tạo tài khoản lưu ký chứng khoán cho mỗi cá nhân đăng ký, và phải quản lý riêng lẻ tài sản cho mỗi cá nhân này. Chứng khoán lưu ký VSD của các cá nhân ở thành viên lưu ký 100% thuộc về quyền sở hữu của cá nhân đó, thành viên lưu ký phải giữ và kiểm soát chặt chẽ, riêng biệt khỏi những tài sản của thành viên lưu ký như chúng tôi đã đề cập phía trên. Thành viên lưu ký không có bất kỳ quyền nào trong việc dùng chứng khoán của các cá nhân này với bất kỳ lý do cá nhân nào.
3. Dịch vụ VSD
Tổ chức VSD cung cấp một số dịch vụ chuyên nghiệp liên quan đến lưu ký chứng khoán như sau:
- Cho phép bạn ký gửi chứng khoán
- VSD cho phép rút các chứng khoán đã gửi
- Chức năng chuyển khoản tài sản chứng khoán không cần qua giao dịch
- Có quyền phong tỏa và giải tỏa tài sản ký gửi
Nếu bạn muốn thực hiện các dịch vụ trên tại VSD, bạn cần phải liên hệ qua các thành viên lưu ký nơi bạn đã mở tài khoản để ký gửi chứng khoán trước đó. Bởi vì thành viên lưu ký này chính là đơn vị nắm giữ thông tin sở hữu chứng khoán của bạn trên hệ thống VSD.
Ngoài ra, bạn cần nhớ rằng, khi bạn tiến hành những hoạt động giao dịch ví dụ như: bỏ phiếu, nhận lãi,… thì những hành động này của bạn đều được ghi nhận và được VSD giám sát để giữ cho quyền lợi của bạn trong vai trò là chủ của các tài sản chứng khoán này.
4. Bạn có nên lưu ký chứng khoán tại VSD không?
Khi tiến hành lưu ký chứng khoán của mình, các loại tài sản này sẽ được đảm bảo cất giữ an toàn ở trung tâm lưu ký và được ghi nhận vào chính tài khoản lưu ký chứng khoán của người sở hữu đó. Bên cạnh việc cam kết đảm bảo như vậy, dưới đây chúng tôi sẽ đưa đến bạn một số lý do khác mà bạn nên lưu ký tại VSD:
- Đem đến cho người ký gửi những tiện ích như hệ thống VSD sẽ tự động cập nhật tăng hoặc giảm số lượng chứng khoán trong quá trình bạn giao dịch với người khác, mà không cần phải thông qua quá trình trao tay chứng chỉ chứng khoán gây mất thời gian và công sức.
- VSD giúp mọi người tiến hành giao dịch chứng khoán (cổ phiếu, trái phiếu,…) tiết kiệm được nhiều loại chi phí như phí in giấy tờ chứng chỉ, phí bảo quản, và tất nhiên đi kèm là giảm công sức làm những việc này.
- VSD có một kho trữ an toàn, tránh bị hư, bị đánh cắp hay bị mất những chứng chỉ chứng khoán như khi bạn tự giữ.
- VSD giảm mức độ rủi ro khi tiến hành tham gia vào thị trường chứng khoán.
- VSD giúp mọi người thanh toán trong giao dịch mau lẹ hơn, qua đó giúp tăng số lần quay vòng vốn lên cao hơn và đem về lợi ích nhiều hơn cho các trader trên thị trường chứng khoán.
- Mọi người tham gia có thể giao dịch (gửi, rút hay chuyển quyền sở hữu) các loại chứng khoán ký gửi tại VSD một cách mau lẹ và tiện lợi hơn rất nhiều.
5. Những lưu ý liên quan VSD bạn cần chú ý
Trong lưu ký chứng khoán VSD sẽ có những khái niệm về cá thể như sau:
- Cá nhân người sở hữu chứng khoán muốn tiến hành lưu ký.
- Thành viên lưu ký chứng khoán.
- Trung tâm lưu ký – ở đây chính là VSD.
Nếu muốn thực hiện lưu ký chứng khoán VSD, lúc này bạn là cá thể thứ nhất. Để tiến hành lưu ký, bạn cần thực hiện các bước dưới đây:
- Bước 1: Bạn đăng ký lưu ký chứng khoán tại thành viên lưu ký.
- Bước 2: Thành viên lưu ký chứng khoán tiến hành lưu ký hoặc tái lưu ký chứng khoán tại trung tâm VSD.
Sau quá trình đăng ký mở tài khoản lưu ký VSD giữa bạn và tổ chức chứng khoán thành công, thành viên lưu ký sẽ đóng vai trò là người ủy quyền và người này sẽ đứng ra thay bạn lưu ký chứng khoán, các hoạt động người này cần làm bao gồm: đăng ký, lưu ký chứng khoán, bù trừ và tính tiền.
Khi thành viên này đã làm xong công việc lưu ký ở VSD thì tổ chức sẽ tái lưu ký từ các thành viên đã được bạn ủy quyền, sau đó tiến hành những hoạt động với danh nghĩa là người được thành viên ủy quyền.
Việc lưu ký chứng khoán này sẽ có một thời gian có hiệu lực, bắt đầu từ thời điểm mà tổ chức VSD tiến hành những công tác hạch toán trên tài khoản lưu ký của bạn khi bạn mở tài khoản ở trung tâm.
6. Kết
Thông qua bài viết trên, chúng tôi đã giải đáp đến bạn đơn vị VSD là gì. Bên cạnh đó, bài viết cũng đã thông tin một số chức năng quan trọng của tổ chức này, cũng như cách tổ chức hoạt động, những dịch vụ VSD cung cấp và cả các lưu ý bạn nên biết khi tiến hành lưu ký chứng khoán của mình. Chúng tôi hy vọng bạn đã hiểu hơn về đơn vị Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam.
