Ví điện tử là gì, có chức năng thế nào và có rủi ro khi sử dụng không? Ngành công nghiệp thanh toán đã chứng kiến ngày càng nhiều phương thức thanh toán thay thế trên thị trường, đặc biệt là chiếc ví điện tử. Cùng chúng tôi tìm hiểu về thông tin chiếc ví này trong bài sau.
1. Ví điện tử là gì?
Ví điện tử là một dịch vụ điện tử có thể được sử dụng trực tuyến hoặc trên smartphone. Nó lưu trữ an toàn thông tin thanh toán và mật khẩu của người dùng, đồng thời cho phép bạn chuyển và nhận các khoản thanh toán điện tử. Ví này được liên kết với một tài khoản ngân hàng.
Ví có chức năng thanh toán khi mua hàng hóa, dịch vụ trực tuyến, hoặc tại cửa hàng hỗ trợ quét mã QR. Một số các ví điện tử cũng có thể chứa các phiên bản điện tử của bằng lái xe, thẻ bảo hiểm y tế, thẻ tích điểm của cửa hàng, tiền điện tử,…
Trong những năm gần đây, mọi người bắt đầu sử dụng smartphone nhiều hơn, bên cạnh đó là sự phát triển của thương mại điện tử đã thúc đẩy mọi người sử dụng các hình thức thanh toán online. Chính vì vậy mà nhiều người bắt đầu tránh sử dụng tiền mặt, chuyển sang sử dụng ví trực tuyến nhiều hơn. Thanh toán đang có một sự chuyển dịch rõ ràng sang các phương thức kỹ thuật số như vậy đấy.
Hiện nay trên thị trường nước ta có rất nhiều thương hiệu ví như ví điện tử Momo lớn nhất Việt Nam, ví Zalopay, ví Viettelpay,… Mở rộng ra phạm vi thế giới, chúng ta có các thương hiệu nổi bật cung cấp ví điện tử xuyên lục địa bao gồm Alipay, Microsoft Wallet, Samsung Pay, PayPal, Apple Pay,…
2. Những lợi ích khi dùng
2.1. Theo dõi và điều chỉnh ngân sách
Nếu tất cả các giao dịch trực tuyến của đều được ghi lại, mọi người sẽ rất dễ dàng theo dõi việc chi tiêu của họ, điều này sẽ dẫn đến việc thiết lập ngân sách tốt hơn. Nó cũng sẽ giúp ích cho việc khai thuế và trong trường hợp bị cơ quan chức năng kiểm tra, người dân sẽ dễ dàng giải trình các khoản chi tiêu của mình.
Bên cạnh đó, trong các ví còn có thể có sẵn các ứng dụng và công cụ khác nhau giúp mọi người phân tích các mô hình chi tiêu của họ trong một khoảng thời gian nhất định. Đặc biệt là các ví ngày nay còn tích hợp cả công cụ đầu tư (như Viettelpay có tính năng Đầu tư số Savenow), hay công cụ tiết kiệm liên kết với ngân hàng (như ví Momo có tính năng Túi thần tài, hay Viettelpay cũng có tính năng gửi tiền tiết kiệm cho ngân hàng Bảo Việt),… Các tính năng này góp phần giúp bạn hạn chế tiêu xài và tiết kiệm khoản tiền trong thẻ của mình tốt hơn.
2.2. An toàn hơn tiền mặt
Các giao dịch kỹ thuật số thường an toàn hơn và có thể được theo dõi chi tiết hơn giao dịch tiền mặt. Ngoài ra, tất cả các ví điện tử đều yêu cầu một số hình thức xác minh trước khi thanh toán, có nghĩa là ngay cả khi ai đó ăn cắp điện thoại của bạn, họ cũng không thể lấy cắp tiền trong ví của bạn được.
Nhất là trong thời kỳ Covid thì mọi người càng tránh dùng tiền mặt, trao đổi qua lại với nhau. Chính vì thế thanh toán trực tuyến qua ví lại được nhiều người tin dùng.
2.3. Nhanh hơn và tiện lợi hơn
Hầu hết các ví điện tử trên thị trường ngày nay về cơ bản hoạt động theo cùng một cách. Đó là bạn nhập trước thông tin thẻ tín dụng hoặc thẻ ghi nợ của mình vào một ứng dụng, sau đó tại một cửa hàng bạn muốn thanh toán, bạn khởi chạy ứng dụng và yêu cầu nhân viên thu ngân quét mã QR hiển thị. Điện thoại lúc này là một proxy cho thẻ của bạn. Điều này giúp loại bỏ những rắc rối khi phải đếm tiền mặt trước khi thanh toán một khoản chi khá lớn nào đó (đỡ tốn thời gian và đỡ đếm nhầm), hoặc giúp bạn tránh được những khoảnh khắc khó xử khi chờ nhận lại tiền lẻ khi bản thân mình đang có việc gấp..
2.4. Thường có nhiều phần thưởng khi dùng
Bởi vì thị trường ví điện tử là một thị trường đang rất màu mỡ nên nhiều đối thủ sừng sỏ cạnh tranh, và nhiều tổ chức trong số đó cung cấp các lợi ích khác nhau để khuyến khích bạn sử dụng dịch vụ của họ. Các phần thưởng khuyến mãi này có thể dưới dạng hoàn tiền ngay lập tức, điểm thưởng, hay thậm chí là bày ra các trò chơi, thử thách hàng ngày hoặc hàng tuần mang lại nhiều phần thưởng hơn khi hoàn thành.
3. Những khó khăn khi dùng ví điện tử
3.1. Bạn không thể sử dụng nó mọi nơi
Đây có lẽ là một trong những vấn đề lớn nhất với người dùng ví. Khả năng truy cập của ví mà bạn sử dụng phụ thuộc vào loại điện thoại bạn có dùng hệ điều hành nào, cửa hàng bạn mua đồ sử dụng hệ thống thanh toán nào và những quốc gia nào sẽ chấp nhận nó. Ví dụ như Alipay, Google Pay và Apple Pay là những ví được chấp nhận rộng rãi nhất hiện tại trên phạm vi toàn cầu, nhưng không phải cửa hàng nào ở Việt Nam cũng chấp nhận thanh toán qua các ví này.
3.2. Bạn có thể bị thúc đẩy chi tiêu
Mặc dù không thể phủ nhận sự tiện lợi của ví điện tử, nhưng nó có thể mở ra một cái bẫy chi tiêu cho những người không biết kiểm soát tài chính chặt chẽ. Ví dụ như khi bạn mua đồ trên cửa hàng trực tuyến, do các khuyến mãi liên tục và quá trình thanh toán nhanh gọn nên bạn rất dễ bị “chốt đơn”. Điều này có nghĩa là việc sử dụng nó có thể khuyến khích người dùng bội chi, khiến ngân sách của bạn rơi vào tình trạng thiếu hụt.
3.3. Mất thông tin
Một nỗi sợ hãi lớn khác là nguy cơ người dùng bị đánh cắp danh tính và mất thông tin nhạy cảm. Vì các giao dịch kỹ thuật số vẫn có khả năng bị hack, các hình thức hack ngày càng tinh vi nên cho dù bạn có ý thức tốt về bảo mật thì cũng có nguy cơ rơi vào bẫy lừa đảo, hoặc vô tình cung cấp thông tin cá nhân cho một đơn vị nào đó không uy tín.
3.4. rủi ro không thanh toán được
Đối với tiền mặt, trừ khi nó bị rách hoặc bị rơi rớt mất thì bạn mới không thể thanh toán. Còn với tiền trong ví trực tuyến, nó có thể bị lỗi khi ứng dụng ví bị lag, khi điện thoại bạn lah, khi kết nối internet bị lỗi, hoặc thậm chí là ví đang bảo trì nên thanh toán không thành công.
Khi điều đó xảy ra, và bạn không có bất kỳ hình thức thanh toán nào khác và sẽ bị mắc kẹt trong tình huống quái quỷ này. Điều này có thể trở nên đặc biệt khó khăn nếu bạn đang đi du lịch nước ngoài, hoặc ở các thị trấn hoặc làng nhỏ hơn, thiếu hệ thống ngân hàng hoặc các tùy chọn thanh toán khác. Vì bạn phụ thuộc vào điện thoại của mình cho tất cả các giao dịch, nên việc xảy ra sự cố sẽ khiến bạn không biết xử trí thế nào cả. Một hạn chế khác là bạn cần phải sạc điện thoại liên tục. Nếu điện thoại của bạn bị hết pin tắt nguồn, và bạn không có ổ cắm điện hoặc dây sạc điện thì thanh toán đúng là một vấn đề thực sự đau đầu đấy.
4. Kết
Hy vọng rằng bài viết trên đây sẽ giúp giải đáp một số thắc mắc của bạn về ví điện tử là gì và giúp bạn hiểu rõ hơn về xu hướng thanh toán đang gia tăng này trên toàn cầu. Nếu bạn chưa thử dùng ví, có lẽ những ưu điểm và khó khăn trên có thể giúp bạn quyết định có nên nhấc điện thoại lên và tải xuống một ứng dụng này hay không đấy.