Các khoản đầu tư chứng khoán như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ,… là một trong những kênh đầu tư có khả năng mang đến lợi nhuận cao cho nhà đầu tư, đặc biệt là trong dài hạn. Nếu bạn đang tìm hiểu về cách chơi chứng khoán thì tham khảo ngay những thông tin dưới đây nhé!
1. Chứng khoán là gì?
Chứng khoán là một loại tài sản mang giá trị tài chính. Các loại chứng khoán thường thấy được chia làm các loại là nợ, vốn chủ sở hữu hay chứng khoán phái sinh. Khi sở hữu những chứng chỉ chứng khoán, nhà đầu tư sẽ được sở hữu các quyền dựa theo những loại chứng khoán đó.
Cách chơi chứng khoán thường đề cập đến cách giao dịch kiếm lời từ chứng khoán. Người mua và người bán xác định được giá trị của tài sản chứng khoán khi giao dịch chúng. Chứng khoán khác nhau về bản chất – ví dụ, cổ phiếu đại diện cho quyền sở hữu trong một công ty, trong khi trái phiếu về cơ bản là phương tiện cho vay, nơi người đi vay trả lãi cho người cho vay cho khoản tiền vay của họ.
2. Các danh mục chứng khoán phổ biến:
2.1. Chứng khoán Vốn chủ sở hữu:
Nhóm này bao gồm cổ phiếu và quỹ cổ phiếu. Cách chơi chứng khoán vốn chủ sở hữu cũng giống nhiều loại chứng khoán khác, thường được giao dịch trên các sàn giao dịch, giá chứng khoán vốn tăng hoặc giảm tùy thuộc vào nền kinh tế, hoạt động của công ty cơ sở hoặc công ty cung cấp cổ phiếu (hoặc các công ty trong quỹ) và lĩnh vực mà công ty hoặc quỹ đó hoạt động. Cổ phiếu riêng lẻ cũng có thể trả cổ tức cho các nhà đầu tư sở hữu chúng.
2.2. Chứng khoán Nợ:
Nhóm này bao gồm trái phiếu và các phương tiện có thu nhập cố định khác trong đó người cho vay vay tiền từ các nhà đầu tư và trả lãi suất (tức là giá đi vay) trên số tiền gốc đầu tư. Các tổ chức phát hành trái phiếu có thể bao gồm các bang, chính quyền địa phương và thành phố, các công ty, ngân hàng và các tổ chức tài chính khác. Thông thường, chứng khoán nợ trả cho nhà đầu tư một mức lãi suất cụ thể được trả thường là hai lần một năm cho đến ngày đáo hạn, khi trái phiếu đáo hạn.
Một số chứng khoán nợ phổ biến bao gồm:
- Tín phiếu kho bạc
- Trái phiếu công ty. Đây là những trái phiếu do các công ty phát hành để huy động tiền mà không cần thông qua thị trường chứng khoán.
- Các quỹ trái phiếu. Điều này cho phép các nhà đầu tư tiếp xúc với thị trường trái phiếu mà không cần mua trái phiếu riêng lẻ.
2.3. Chứng khoán phái sinh:
Nhóm chứng khoán này bao gồm các khoản đầu tư có rủi ro cao hơn như giao dịch quyền chọn và hợp đồng tương lai mang lại cho nhà đầu tư tỷ suất sinh lợi cao hơn nhưng ở mức đầu tư rủi ro cao hơn.
Cách chơi chứng khoán phái sinh dựa trên công cụ phái sinh, tức là các tài sản cơ bản và chính hiệu suất của các tài sản đó sẽ thúc đẩy lợi nhuận đầu tư chứng khoán phái sinh. Ví dụ, một nhà đầu tư có thể mua một quyền chọn mua dựa trên 100 cổ phiếu của cổ phiếu ABC, với một mức giá cụ thể và vào một thời điểm cụ thể trước khi hợp đồng quyền chọn hết hạn. Nếu cổ phiếu ABC giảm giá trong thời hạn hợp đồng đó, người mua quyền chọn mua có quyền mua cổ phiếu với tỷ giá giảm, do đó chốt lãi khi giá cổ phiếu tăng trở lại.
Các công cụ phái sinh cho phép các nhà đầu tư đặt cược rủi ro cao hơn vào cổ phiếu, trái phiếu và hàng hóa như dầu hoặc vàng, và tiền tệ. Thông thường, các nhà đầu tư tổ chức, chẳng hạn như quỹ hưu trí hoặc quỹ phòng hộ, hoạt động tích cực hơn trên thị trường phái sinh so với các nhà đầu tư cá nhân.
2.4. Chứng khoán hỗn hợp:
Một chứng khoán hỗn hợp kết hợp hai hoặc nhiều chứng khoán đầu tư riêng biệt thành một chứng khoán.
Chứng khoán hỗn hợp đôi khi hoạt động giống như chứng khoán nợ, như khi chúng cung cấp cho các nhà đầu tư một tỷ suất sinh lợi thả nổi hoặc cố định, như trái phiếu thường làm. Tuy nhiên, chứng khoán hỗn hợp cũng có thể trả cổ tức giống như cổ phiếu và cung cấp các lợi thế thuế độc đáo của cả cổ phiếu và trái phiếu.
3. Cách chơi chứng khoán:
Tuy có nhiều loại chứng khoán nhưng về cơ bản cách chơi chứng khoán tương đối giống nhau. Chứng khoán thường giao dịch trên các sàn giao dịch tài chính mở, nơi các nhà đầu tư có thể mua hoặc bán chứng khoán với mục tiêu kiếm lợi nhuận tài chính.
Ví dụ, cổ phiếu được niêm yết trên các sàn giao dịch chứng khoán và các nhà đầu tư có thể mua chúng trong giờ giao dịch của thị trường. Các sàn giao dịch được quản lý chặt chẽ và dự kiến sẽ tuân thủ các nhiệm vụ giao dịch công bằng nghiêm ngặt.
Mỗi quốc gia có các quy tắc và luật lệ riêng để giao dịch chứng khoán công bằng và tuân thủ, bao gồm giám sát cổ phiếu, trái phiếu, các công cụ phái sinh và các phương tiện đầu tư khác. Các công cụ nợ, như trái phiếu, thường được giao dịch trên thị trường thứ cấp trong khi cổ phiếu và các công cụ phái sinh được giao dịch trên các sàn giao dịch chứng khoán.
Có nhiều cách để các nhà đầu tư tham gia vào giao dịch chứng khoán. Thường thấy nhất là nhà đầu tư sẽ mở tài khoản trên các sàn giao dịch môi giới. Sau khi nhà đầu tư mở tài khoản môi giới với một công ty đầu tư được chứng nhận, họ có thể bắt đầu thực hiện cách chơi chứng khoán của riêng mình.
Tất cả những gì một nhà đầu tư cổ phiếu hoặc trái phiếu phải làm là điền vào các mẫu đơn được yêu cầu và gửi tiền để tài trợ cho các khoản đầu tư của họ. Các nhà đầu tư muốn đầu tư vào các công cụ phái sinh có rủi ro cao hơn như quyền chọn, hợp đồng tương lai hoặc tiền tệ có thể phải điền vào tài liệu bổ sung chứng minh chứng chỉ của họ với tư cách là nhà đầu tư có kinh nghiệm. Họ cũng có thể phải gửi tiền mặt lớn hơn, vì giao dịch trong các công cụ phái sinh phức tạp hơn và tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn.
Một số nhà đầu tư có tài khoản môi giới có thể tham gia vào giao dịch ký quỹ, nghĩa là họ giao dịch chứng khoán bằng tiền vay từ nhà môi giới.
4. Cách lựa chọn khoản đầu tư phù hợp:
Thông thường, khi mới tìm hiểu về cách chơi chứng khoán, bạn là một người mới tham gia thị trường. Do đó, bạn không nên lựa chọn các công cụ phái sinh. Thay vào đó, bạn có thể cân nhắc 3 loại tài sản: trái phiếu, cổ phiếu và chứng chỉ quỹ.
Nếu bạn là một người không thích rủi ro (đồng nghĩa với lợi nhuận thấp nhưng tăng trưởng đều) thì có thể chọn trái phiếu hoặc chứng chỉ quỹ trái phiếu. Ngược lại, nếu bạn thích rủi ro và nâng cao cơ hội tăng lợi nhuận thì cổ phiếu hay chứng chỉ quỹ cổ phiếu sẽ phù hợp với bạn. Tuy nhiên, khi đầu tư cổ phiếu, bạn cần nắm bắt thông tin thị trường và tình hình tài chính của doanh nghiệp bạn dự định đầu tư.
Cần xem cách chơi chứng khoán không phải là một canh bạc, mà là đầu tư nghiêm túc vào một doanh nghiệp, bạn cần có cơ sở niềm tin vào doanh nghiệp đó. Chính vì vậy, bạn cần nắm những thông tin như báo cáo tài chính, quy mô vốn hay các tin tức xoay quanh doanh nghiệp đó.