VN-INDEX vốn dĩ là một trong những thứ đầu tiên mà chúng ta bắt gặp khi “dấn thân” vào con đường đầu tư chứng khoán. Hiểu về VN-INDEX hay INDEX nói chung sẽ là một lợi thế để bạn hiểu kỹ hơn về thị trường, cũng như đưa ra một số chiếc lược giao dịch cho riêng mình. Vậy VN-INDEX là gì?
1. VN-INDEX là gì?
VN-INDEX là một chỉ số thể hiện giá cổ phiếu của tất cả mã cổ phiếu niêm yết chính thức tại sàn HoSE. VN-INDEX sẽ được tính toán dựa trên phương pháp tính trọng số. Chỉ số VN-INDEX sẽ biến động liên tục theo thời gian, dựa trên giá trị và vốn hóa của mỗi mã cổ phiếu.
Bên cạnh chỉ số VN-INDEX, chúng ta cũng có chỉ số quen thuộc khác như VN30-INDEX, tức là rổ cổ phiếu của 30 mã cổ phiếu đứng top trên thị trường chứng khoán Việt Nam, hay còn gọi là các cổ phiếu Bluechip.
Các chỉ số thị trường chứng khoán như VN-INDEX hay VN-HNX đề cập đến các thước đo thống kê thể hiện những thay đổi trong xu hướng trên thị trường chứng khoán. Các cổ phiếu tương tự được chọn từ một nhóm chứng khoán – đã được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán – và sau đó gộp lại với nhau để tạo chỉ số, gần giống như VN-INDEX.
Các thông số để lựa chọn cổ phiếu cho VN-INDEX có thể dao động theo vốn hóa thị trường, loại hình ngành và quy mô của công ty. Chính giá trị của các cổ phiếu cơ bản tạo nên giá trị của chỉ số VN-INDEX. Điều này ngụ ý rằng nếu giá trị của các chứng khoán riêng lẻ tăng lên, thì chỉ số VN-INDEX cũng sẽ tăng theo.
Hầu hết các quốc gia trên thế giới đều có sở giao dịch chứng khoán, nơi giao dịch của cả các công ty trong nước và quốc tế. Sở giao dịch chứng khoán tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình giao dịch, cho phép giá trị của các công ty niêm yết được xác định theo quy luật cung và cầu (ví dụ sàn HoSE với VN-INDEX được xác định bởi sở GDCKVN). Số lượng công ty được xuất hiện trên VN-INDEX thường dao động từ vài trăm công ty trên các thị trường tài chính kém phát triển hơn đến vài nghìn công ty trên các thị trường đã trưởng thành.
Trước đây, khi chưa có VN-INDEX, nhà đầu tư rất tốn thời gian để kiểm tra hoạt động của các công ty hàng đầu ở một quốc gia nhất định để đánh giá tâm lý thị trường chứng khoán – chưa kể đến việc theo dõi hoạt động thị trường trên các sàn giao dịch chứng khoán toàn cầu khác nhau. Đó là lý do tại sao các chỉ số chứng khoán như VN-INDEX rất hữu ích.
2. Tầm quan trọng của VN-INDEX:
VN-INDEX giúp nhà đầu tư lựa chọn cổ phiếu để đầu tư: Hàng nghìn cổ phiếu được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán. Nếu không có điểm chuẩn như VN-INDEX, sẽ rất khó để phân biệt giữa các cổ phiếu và đầu tư vào đúng loại cổ phiếu. VN-INDEX hay VN30-INDEX là các chỉ số thị trường chứng khoán giúp phân loại cổ phiếu dựa trên quy mô của công ty, lĩnh vực, loại ngành và sở thích.
VN-INDEX hoạt động như một proxy: Đầu tư cổ phiếu tiềm ẩn một mức độ rủi ro đáng kể. Tuy nhiên, việc thăm dò từng cổ phiếu là một giải pháp không thực tế để giảm thiểu biến động. Và VN-INDEX là nơi mà các chỉ số lấp đầy khoảng trống kiến thức của nhà đầu tư, vì chúng thể hiện xu hướng của thị trường chứng khoán tổng thể (hoặc một số lĩnh vực). Tại Việt Nam, VN-INDEX được xem là chỉ số chuẩn, vì chúng phản ánh hiệu suất thị trường chứng khoán.
VN-INDEX cung cấp thông số để so sánh: Bạn nên biết liệu khoản đầu tư của mình vào một cổ phiếu có xứng đáng với số tiền bỏ ra hay không trước khi đưa nó trở thành một phần trong danh mục đầu tư của mình. So sánh cổ phiếu với chỉ số của nó có thể cung cấp cho bạn một ý tưởng hợp lý về hoạt động của nó. Ví dụ: nếu cổ phiếu tạo ra lợi nhuận cao hơn so với chỉ số VN-INDEX, nó được coi là đã vượt trội hơn VN-INDEX; và ngược lại.
VN-INDEX phản ánh tâm lý của nhà đầu tư: Bên cạnh các yếu tố khác, việc đo lường tâm lý của nhà đầu tư rất có ý nghĩa khi bạn tham gia vào thị trường chứng khoán. Nếu bạn muốn đầu tư vào một cổ phiếu cụ thể, bạn phải biết động lực đằng sau sự tăng hay giảm của giá cổ phiếu. Đây là nơi mà VN-INDEX giúp bạn đánh dấu cảm xúc của nhà đầu tư. Đồng thời, bạn cũng có thể biết được thái độ của nhà đầu tư đối với một lĩnh vực cụ thể trên các thị trường vốn hóa khác nhau thông qua VN-INDEX.
3. Các INDEX chứng khoán trên thế giới:
Tương tự VN-INDEX, chỉ số thị trường chứng khoán đo lường hoạt động của một bộ phận trên thị trường chứng khoán. VN-INDEX hay các INDEX khác được tính toán dựa trên giá (và thường là vốn hóa thị trường) của các công ty (hoặc các tài sản cơ bản khác) thuộc chỉ số (VN-INDEX). Điều này cho phép chỉ số như VN-INDEX dễ dàng hiển thị cách một thị trường đã phát triển theo thời gian.
Trong khi VN-INDEX là chỉ số index lớn nhất Việt Nam, thì một trong những chỉ số chứng khoán quan trọng nhất trên thế giới là S&P 500, đo lường hiệu quả hoạt động của 500 công ty lớn nhất của Hoa Kỳ. Với giá trị khởi điểm là 386,36 vào năm 1957, đến tháng 11 năm 2021, con số này đã tăng lên khoảng 4.700. Tương tự, chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones (bao gồm 30 công ty nổi bật của Hoa Kỳ) đã tăng từ 40,94 vào năm 1896 lên 35,601,98 vào tháng 11 năm 2021. Con số này lớn hơn rất nhiều so với VN-INDEX của chúng ta.
Vậy đâu là các chỉ số chứng khoán chính trên thế giới? Theo nghĩa đen, có hàng nghìn chỉ số thị trường chứng khoán trên thế giới, bao gồm mọi thứ, từ nền kinh tế thế giới nói chung, đến các phân ngành của nền kinh tế quốc gia hoặc địa phương, đến giá của các tài sản tài chính khác như kim loại quý.
Ngoài hai chỉ số thị trường chứng khoán lớn nói trên của Hoa Kỳ (S&P 500 và Dow Jones), một số chỉ số quốc gia nổi tiếng nhất là: FTSE 100 (bao gồm 100 công ty lớn nhất của Vương quốc Anh); Nikkei của Nhật Bản (bao gồm 225 công ty lớn của Nhật Bản được lựa chọn); Hang Seng của Hồng Kông (bao gồm 50 công ty lớn nhất trên Sở giao dịch chứng khoán Hồng Kông) và DAX của Đức (với 40 công ty hàng đầu của Đức trên Sở giao dịch chứng khoán Frankfurt).
Tất cả các chỉ số này đều được coi là những chỉ số thổi bùng lên nền kinh tế quốc dân tương ứng. Nhìn vào các chỉ số rộng hơn, có lẽ hai chỉ số quan trọng nhất là MSCI World, bao gồm 1.583 công ty trên 23 nền kinh tế phát triển, và EURO STOXX 50, bao gồm 50 công ty hàng đầu của khu vực đồng euro đại diện cho tất cả các ngành công nghiệp chính.
Lời kết:
Nhìn chung, bạn có thể dễ dàng tìm thấy thông tin của VN-INDEX trên google, tại các sàn môi giới chứng khoán quen thuộc như VPS, SSI hay TCBS, VNDirect. VN-INDEX là chỉ số quen thuộc nhất mà trên bảng giá cổ phiếu nào cũng đề cập. Bên cạnh VN-INDEX, bạn còn có thể thấy chỉ số khác như HNX-Index, UPCoM-Index, cũng chính là các chỉ số đại diện cho các sàn tương ứng HNX và sàn UPCoM. Hiểu và nắm bắt chỉ số VN-INDEX sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thị trường, xu hướng tâm lý chung của nhà đầu tư, từ đó đưa ra các quyết định và phán đoán chuẩn xác hơn.