Chứng khoán là một thị trường màu mỡ để nhà đầu tư kiếm tiền. Mặc dù thị trường này đã có mặt từ lâu, nhưng đến bây giờ bạn mới biết đến và thực hiện đầu tư thì không sao cả, không bao giờ là trễ để chúng ta học một điều gì đó mới. Và để giao dịch hiệu quả, bạn hãy tham khảo các lệnh giao dịch phổ biến ngay dưới đây nhé!
1. Lệnh thị trường (Market Order):
Loại giao dịch cổ phiếu đơn giản và phổ biến nhất được thực hiện với lệnh thị trường. Các lệnh Market order cho biết rằng nhà đầu tư sẵn sàng chấp nhận mọi mức giá mà thị trường đang tham chiếu, chính lúc này, nhà đầu tư sẽ đặt lệnh.
Tất cả các nhà đầu tư đều thường sử dụng lệnh thị trường này. Ví dụ khi quan sát giá cổ phiếu trên VN Index, giá cổ phiếu của TCBS (Techcombank) đã đạt đến mức 45.00, tức là mức bạn cảm thấy nên mua vào, bạn quyết định mua 1000 cổ phiếu TCBS. Chính lúc này, bạn đã đặt một lệnh thị trường.
Hãy tưởng tượng bạn muốn mua 100 cổ phiếu của Apple. Nếu cổ phiếu đang giao dịch ở mức $ 181 khi bạn đặt lệnh thị trường, bạn không nên ngạc nhiên nếu mức giá bạn phải trả cao hơn hoặc thấp hơn một chút, có thể là $ 181,50 hoặc $ 180,60.
2. Lệnh Giới hạn (Limit Order):
Lệnh giới hạn là lệnh mà nhà đầu tư thiết lập để set mức tối đa hay tối thiểu để mua hoặc bán một mã cổ phiếu nào đó. Với lệnh giới hạn, bạn không cần canh thị trường từng phút từng giây. Tuy nhiên, rất có thể lệnh giới hạn của bạn sẽ không thực hiện được nếu giá của cổ phiếu chưa đạt đến mức mà bạn set ban đầu.
Ví dụ, bạn dự tính mua cổ phiếu Bancorp Hoa Kỳ. Bạn tin rằng cổ phiếu được định giá quá cao ở mức giá hiện tại là 53,48 đô la và bạn không muốn trả nhiều hơn 51 đô la, vì vậy bạn đặt lệnh giới hạn để thực hiện ở mức 51 đô la trở xuống. Nếu giá cổ phiếu giảm xuống mức bạn đặt thì lệnh giới hạn này được thực hiện.
Tuy nhiên, có một số sự thật về lệnh giới hạn mà bạn nên nắm trước khi đặt:
- Giá cổ phiếu trên thực tế có thể sẽ không tăng hoặc giảm đến mức mà chúng ta set ban đầu. Do đó, lệnh giới hạn mà bạn “khát khao” có thể vĩnh viễn không bao giờ giao dịch thành công.
- Lệnh giới hạn sẽ được hệ thống thực hiện dựa trên thứ tự mà bạn đặt ra. Nếu không để ý và đặt nhiều lệnh giới hạn cùng một lúc, có thể bạn sẽ bị “hớ” và không đạt được mức giá mà bạn mong muốn.
- Trường hợp giá cổ phiếu giảm mạnh, thậm chí giảm hơn mức giới hạn mà bạn đặt ra, lệnh của bạn vẫn sẽ chỉ được thực hiện tại mức giá giới hạn bạn set ban đầu. Điều này khiến không ít người luyến tiếc vì không bắt đáy thành công.
3. Lệnh All-or-None (AON)
Khi bạn thực hiện giao dịch một khối lượng cổ phiếu đáng kể thì cần một khoảng thời gian để giao dịch được hoàn thành. Chính vì vậy, bạn sẽ gặp phải trường hợp là các phần của giao dịch bị chia nhỏ và chịu một mức phí khác nhau. Nếu bạn là người theo trường phái “lướt sóng” thì điều này gây nên không ít trở ngại và đôi khi mang lại rất nhiều tiếc nuối.
Để tránh trường hợp này, bạn có thể đặt một lệnh tên là AON, tức là bạn sẽ yêu cầu cổ phiếu của mình được giao dịch trong đúng một giao dịch duy nhất. Hệ thống sẽ tìm người bán đang bán số lượng giống bạn hoặc nhiều hơn, hoặc nhiều người bán đang bán cùng một mốc thời gian. Tuy vậy, lệnh của bạn vẫn sẽ gặp trường hợp không được thực hiện nếu không đủ cổ phiếu để bạn mua/bán. Lệnh AON này sẽ có hiệu lực đến thời điểm bạn hủy lệnh hoặc thời điểm lệnh được thực hiện thành công.
4. Lệnh Fill-or-Kill (FOK)
Lệnh toàn bộ hoặc hủy (FOK) phải được điền toàn bộ ngay lập tức nếu không sẽ bị hủy (bị hủy). Điều đó có nghĩa là các lệnh FOK có thể không bao giờ được thực hiện một phần.
5. Lệnh Immediate-or-Cancel (IOC)
Sự khác biệt chính giữa loại lệnh giao dịch này và FOK là lệnh này cho phép hoàn thành một phần số lượng giao dịch. Nội dung của lệnh IOC là khi cổ phiếu bạn nhắm đến không còn nằm tại mức giới hạn thì lệnh sẽ bị hủy.
6. Lệnh Dừng (Stop)
Lệnh dừng rất quen thuộc với một cái tên khác là lệnh cắt lỗ. Đây là lệnh được các nhà giao dịch sử dụng để chốt lời từ giao dịch có lãi diễn ra trong ngày.
Lệnh dừng sẽ tự động chuyển sang lệnh thị trường nếu cổ phiếu đạt được đến mức giá được định trước. Lúc này, những quy tắc mà chúng ta thường thấy tại lệnh thị trường sẽ được áp dụng cho lệnh dừng. Và lệnh sẽ được thực hiện, nhưng chúng ta sẽ không biết trước cụ thể mức giá giao dịch là bao nhiêu.
7. Lệnh giới hạn dừng (Stop Limit)
Tương tự với lệnh cắt lỗ thì lệnh Stop limit sẽ được chuyển thành lệnh giới hạn nếu giá cổ phiếu đạt mức giá mà người giao dịch set ban đầu. Và giống như lệnh giới hạn, lệnh Stop Limit cũng sẽ phụ thuộc vào việc giá cổ phiếu có đạt đến mức bạn đặt ra hay không. Nếu không, lệnh sẽ vĩnh viễn không được thực hiện.
8. Lệnh bán khống (Short Sell Order):
Bán khống hoặc bán khống cổ phiếu là một phương pháp có thể giúp bạn thu lợi nhuận nếu bạn dự đoán đúng rằng giá của cổ phiếu bạn không sở hữu sẽ giảm. Ví dụ, bạn cho rằng cổ phiếu General Electric đang được định giá tương đối cao tại mức 12,50 đô la. Để cố gắng tận dụng tình huống này, bạn có thể bán cổ phiếu mượn của cổ phiếu với mức giá mà bạn tin là bị thổi phồng.
Bạn nhập lệnh bán khống 1.000 cổ phiếu, vay số cổ phiếu trị giá 12.500 đô la (1.000 cổ phiếu x 12,50 đô la mỗi cổ phiếu), sau đó bán chúng.
Nếu giá cổ phiếu thực sự giảm, bạn có thể sử dụng loại lệnh tiếp theo để hoàn tất việc bán khống và kiếm lời.
9. Lệnh Buy to Cover
Giả sử cổ phiếu của GE đã làm như bạn dự đoán và giảm xuống 10,50 USD / cổ phiếu. Bạn sẽ đặt lệnh Buy to Cover để đóng vị thế bán để hoàn tất việc bán khống.
Nếu muốn bán khống, bạn cần chú ý những thông tin dưới đây:
- Để thực hiện bán khống, bạn buộc phải sở hữu đặc quyền ký quỹ với tài khoản môi giới mà bạn đang nắm. Chỉ khi thỏa điều kiện này, bạn mới có thể giao dịch nhiều tiền hơn tổng số tiền bạn đang nắm giữ trong tài khoản
- Thứ hai, bạn cần duy trì sức mua sao cho đủ trong tài khoản của chính bạn để thực hiện mua sau đó bù lại cho lệnh bán khống bạn thực hiện. Vì nếu xảy ra trường hợp giá cổ phiếu bạn bán khống tăng lên và tài khoản của bạn không đủ tiền nhằm để mua lại cổ phiếu đó với giá cao hơn, thì bạn sẽ phải đối mặt với một cuộc gọi ký quỹ — yêu cầu của người môi giới của bạn để đưa thêm tiền mặt hoặc chứng khoán vào tài khoản của bạn để có thể trang trải việc buôn bán.
10. Lệnh Good-Til-Canceled:
Lệnh này vẫn có hiệu lực cho đến khi một trong 2 điều sau đây diễn ra:
- Giao dịch hoàn thành
- Người giao dịch hủy lệnh
Có những lưu ý khi sử dụng các lệnh Good-Til-Canceled:
Thứ nhất, bạn có thể quên bạn đã đặt hàng.
Thứ hai, nếu đơn đặt hàng của bạn được thực hiện bởi nhiều giao dịch trong một ngày, thì nhà môi giới của bạn sẽ chỉ tính phí cho bạn một khoản hoa hồng duy nhất.
Lời kết:
Trên đây là 10 lệnh giao dịch phổ biến nhất khi giao dịch chứng khoán. Nếu bạn hiểu rõ và tận dụng lợi thế những lệnh này mang lại thì cơ hội thành công sẽ lớn hơn nhiều so với khi bạn chỉ sử dụng lệnh thị trường.
